Açık Prostat Kanseri Ameliyatı

Prostat kanseri için ve hastayı hastalıktan kurtarma amacıyla yapılan ameliyata radikal prostatektomi denir. Radikal prostatektomi açık cerrahi, laparoskopik cerrahi ve robotik cerrahi ile yapılabilir. Günümüzde robotik cerrahi ile yapılan radikal prostatektomi ameliyatları altın standart teknik olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Bu bölümde açık prostat kanseri ameliyatı özelliklerini anlatacağız.

Bugün uygulanan açık radikal prostatektomi ameliyatı 1980’li yılların başında Dr. Walsh tarafından tarif edilmiş bir ameliyattır. Açık radikal prostatektomi, prostat kanseri hastalarına, hastalığın erken dönemlerinde yapılabilen bir ameliyattır. Göbeğin alt kısmından penis köküne doğru bir kesi ile yapılır.

Prostat vücudun en derin yerinde bulunan ve etrafı damarlar ve önemli fonksiyonları olan sinir ağları ile çevrelenmiştir. Bu kadar hassas yapılarla çevrelenmiş organı çok hassas ve her detayı görerek çıkarmak gerekir. Her ne kadar ameliyatın ismi “açık” radikal prostatektomi olsa da, bu ameliyatta ortalama 800 cc kanama olduğunu düşünürsek, vücudun en derinindeki bu organın görerek değil, el yordamıyla çıkarıldığını anlayabiliriz.

Açık prostat kanseri ameliyatı nasıl gerçekleştirilir?

Açık radikal prostatektomi ameliyatı genel veya epidural anestezi (belden uyuşturma) ile yapılır. Açık radikal prostatektomi ameliyatı 1 ana cerrah ve 2 yardımcı cerrah olmak üzere toplam 3 cerrahın (üroloji uzmanı) katılımıyla yapılır. Ameliyat sırasında mesane ve prostata ulaşmak için göbek altından penis köküne 10 -12 cm lik kesi yapılır.

Prostatı saran yapılar açılır, idrar tutmayı sağlana kas lifleri kibarca prostat üzerinden sıyrılır. Penis kökünden gelen ana venler bağlanır ve kesilir. Prostat ve bağlı bulunan salgı bezleri, prostatın hemen yanında ve prostata yapışık bulunan sinirlerden sıyrılır. En son prostat idrar torbasından boyun kısmı korunarak ayrılır.

İdrar kanalı ve idrar torbası 6 adet dikiş ile birbirine tutturulur. Ameliyattan sonra idrarı boşaltmak için bir sonda ve mesane etrafına diren konulur.

Eğer lenf damarlara yayılım açısından riskli bir kanser varsa, o zaman prostatın ve idrar torbasının her iki tarafında yer alan ana damarların etrafındaki lenf bezleri temizlenir.

Açık radikal prostatektomi ameliyatı sonrası 3-5. günde dren alınır ve hasta taburcu edilir. İdrar kanalı ile idrar torbası arasındaki bağlantı hattı iyileşince, prostat ameliyatı sonrası 12-14. günde sonda alınır.

Açık radikal prostatektomi ameliyatı ne zaman düşünülür?

• Eğer başvurduğunuz klinikte bir robotik cerrahi sistemi yoksa
• Eğer başvurduğunuz klinikte robotik cerrahi yapabilecek eğitimi ve tecrübesi olan biri yoksa

Açık prostat kanseri ameliyatı ne kadar sürer?

Açık prostat kanseri ameliyatı yaklaşık olarak 2, 3 saat süren cerrahi müdahaledir. Robotik cerrahi ile gerçekleştirilen prostat kanseri ameliyatları ise daha kısa sürelidir.

Günlük faaliyetlerime geri dönmem ne kadar sürer?

Genellikle ameliyattan 4-6 gün sonra hastaneden taburcu edilirsiniz. Dikişleriniz 7-8. Günde alınır. Ameliyat sonrası idrar sondası ortalama 12.-14. Günde çekilir. Sonda çekildikten sonra hastaların %80’ i bir süreliğine idrar kaçırır. Hastaların çoğunda idrar kaçırma şikayeti genellikle ameliyat sonrası 3. Ayda sonlanır. Hastaların %20’sinde idrar kaçırması kalıcı olarak kalır. Ameliyat sonrası 2 ay boyunca idrar yaptıktan sonra ağrı ve yanma hissedebilirsiniz; sık sık tuvalete gitme ihtiyacınız olabilir. Ameliyat sonrası genellikle 35-40. Günlerde iş hayatına geri dönebilirsiniz.

Açık radikal prostatektomi ameliyatı sonrası cinsel hayat:

Açık radikal prostatektomi ameliyatı sonrası sertleşme fonksiyonlarınız etkilenecektir. Prostat kanseri yaygınlığına göre ameliyatta sertleşmeyi sağlayan sinirleriniz çift taraflı veya tek taraflı korunur (bazen de hiç korunmaz). Açık radikal prostatektomi sonrası eğer sertleşmeyi sağlayan sinirleriniz çift taraflı korunmuşsa, ameliyat sonrası sizde %50 ihtimalle sertleşme fonksiyonlarınız geri dönecektir.

Bu geri dönüş ameliyat sonrası 1 yıla kadar olan bir süreyi kapsamaktadır. Ameliyat sonrası sonda çekilir çekilmez tüm hastalara “fosfodiesteraz 5 inhibitörleri” grubu sertleşmeyi kolaylaştırıcı ilaçlar başlanır. Genellikle bu hastalar ameliyat sonrası dönemde düzenli olarak bu ilaçları kullanırlar.

Eğer sertleşme fonksiyonlarınız ameliyat sonrası erken dönemde geri döndüyse, 6 hafta seks yapmaktan kaçının. Açık radikal prostatektomi ameliyatı sonrası, sperm kanallarınız kesildiği ve sperm sıvısını oluşturan bezler çıkarıldığı için boşalma esnasında dışarıya çok az bir sıvı çıkar. Boşalma sonrası hastalar orgazm (haz) hissini yaşar.

Açık radikal prostatektomi ameliyatı sonrası doğal yollarla çocuk sahibi olamazsınız. Çocuk sahibi olmak isterseniz tüp bebek yönteminden yararlanmanız gerekir.

Ameliyattan sonraki 2 ay boyunca:

• Her gün en az 2 litre sıvı alın; özellikle de su için
• 5 kilodan daha ağır şey kaldırmayın
• Ağır bir egzersiz yapmayın, koşmayın.
• Bisiklet veya motorsiklet sürmeyin
• Traktör kullanmayın, ata binmeyin
• Termal banyolara ya da saunaya gitmekten sakının
• Lifli gıdalarla beslenin ve kabız kalmayın

Açık radikal prostatektomi ameliyatı sonrası aşağıdaki durumlarda hemen “üroloji uzmanı” nıza gitmeniz gerekir:

• Ateş geliştiğinde
• İdrar yapamadığınızda
• Ağır kan kaybı ya da ağrınız olduğunuzda

Açık radikal prostatektomi ameliyatı avantajları:

• Epidural anestezi (Sadece belden uyuşturarak) ile ameliyatın yapılabilmesi

Açık radikal prostatektomi ameliyatı dezavantajları:

• Yara izi bırakması
• Hastanede uzun kalış süresi
• Hastada sondanın 2 hafta kalması
• Ameliyatta ve sonrasında önemli miktarda kanama olması
• Şişman hastalarda ameliyat yaralarının enfekte olması
• Hastaların %20’sinde kalıcı idrar kaçırma riski
• Sertleşme fonksiyonlarında ciddi kayıp
• İdrar kanalı idrar torbası bağlantı noktasında darlık (mesane boynu darlığı)